Ορθοδοντική θεραπεία χωρίς σιδεράκια. Γιατί να την προτιμήσω;

Γιατί να προτιμήσω τους διαφανείς νάρθηκες από τα σιδεράκια;

Α) Για λόγους αισθητικής. Οι νάρθηκες λόγω της διαφάνειας του υλικού κατασκευής τους περνάνε σχεδόν απαρατήρητοι, αντίθετα με τα μεταλλικά σιδεράκια και τα σύρματα που ξεχωρίζουν από μακριά.

Β) Άνεση στη στοματική υγιεινή. Οι νάρθηκες μπορούν να αφαιρεθούν και να γίνει ο καθαρισμός των δοντιών χωρίς κανένα εμπόδιο, όπως ακριβώς και πριν την έναρξη της ορθοδοντικής θεραπείας.

Ωστόσο υπάρχουν και περιορισμοί:

Α) Η θεραπεία με νάρθηκες προϋποθέτει την άψογη συνεργασία του ασθενούς. Ο ασθενής  πρέπει να φοράει το νάρθηκα περίπου 22 ώρες το 24ωρο και να προσέρχεται στην κλινική κάθε 2 βδομάδες για να εξετάζεται η πρόοδος της μετακίνησης των δοντιών και για να παραλάβει καινούριο νάρθηκα. Αν οι νάρθηκες δεν φοριούνται τις συνιστώμενες ώρες, τα δόντια δεν μετακινούνται επαρκώς και τείνουν να επιστρέψουν στις αρχικές τους θέσεις.

Β) Μόνο με τους νάρθηκες δεν μπορούν να θεραπευτούν το ίδιο αποτελεσματικά όλες οι ανωμαλίες σύγκλεισης. Σκελετικές δυσαρμονίες, έντονες διαταραχές χώρου, έντονες στροφές είναι μερικά παραδείγματα στα οποία η θεραπεία με νάρθηκες δεν θα ήταν η πρώτη επιλογή.

Οι νάρθηκες είναι εντελώς αόρατοι;

Οι νάρθηκες είναι σχεδόν αόρατοι. Ανάλογα με την απόσταση μπορεί να φαίνεται: η γυαλάδα του πλαστικού υλικού, μικρά κενά μεταξύ των ορίων του δοντιού και του νάρθηκα, τα όρια του νάρθηκα στα ούλα, υπολείμματα φαγητού ή συσσωρευμένο σάλιο, ένας θαμπός νάρθηκας με δυσχρωμίες ή/και γρατζουνιές λόγω πλημμελούς φροντίδας ή οι προεξοχές ρητίνης πάνω σε ορισμένα δόντια που βοηθάνε τους νάρθηκες στη μετακίνηση των δοντιών. Ακόμα κι αν κανείς δεν παρατηρήσει τους νάρθηκες στο στόμα σας, αναπόφευκτα κάποιος μπορεί να αντιληφθεί κάτι στην καθημερινότητά σας, ιδίως όταν θα προσπαθήσετε να τους αφαιρέσετε για να φάτε.

Τι να περιμένω στην αρχή της θεραπείας με νάρθηκες;

Όταν μπαίνει ο νάρθηκας για πρώτη φορά είναι φυσιολογικό να νιώθετε ότι ο νάρθηκας δεν ταιριάζει απόλυτα στο στόμα σας, ότι είναι πολύ σφιχτός και ότι αφαιρείται δύσκολα. Αυτά συμβαίνουν, επειδή ο νάρθηκας δεν έχει σχεδιαστεί να εφαρμόζει στα δόντια σας, όπως είναι εκείνη τη στιγμή, αλλά όπως θα είναι μετά από 15 μέρες, όποτε και θα έχει έρθει η ώρα να πάρετε τον επόμενο νάρθηκα. Η αρχική αίσθηση πίεσης ή/και ευαισθησίας που νιώθουν οι ασθενείς τις πρώτες μέρες υποχωρούν συνήθως μετά από 48 ώρες. Επίσης, μπορεί να παρατηρήσετε αυξημένη ροή σάλιου και ένα ελαφρύ ψεύδισμα στην ομιλία, τα οποία είναι παροδικά. Εξασκηθείτε στην ομιλία διαβάζοντας ή τραγουδώντας δυνατά.

Πώς μπαίνει ο νάρθηκας;

Βεβαιωθείτε ότι κρατάτε το σωστό νάρθηκα. Προσοχή μην μπερδέψετε τον πάνω νάρθηκα με τον κάτω. Τοποθετήστε τον νάρθηκα ασκώντας πίεση με τα δάχτυλα αρχικά απαλά στην πρόσθια περιοχή και μετά στις οπίσθιες περιοχές. Μην προσπαθήσετε με δάγκωμα να βάλετε τους νάρθηκες.

Πώς βγαίνει ο νάρθηκας;

Η αφαίρεση γίνεται από τα πίσω δόντια αρχικά από τη μέσα πλευρά (την πλευρά της γλώσσας) και για τον πάνω νάρθηκα εφαρμόστε δύναμη προς τα κάτω, ενώ για κάτω νάρθηκα προς τα πάνω. Αποφύγετε κινήσεις περιστροφικές ή κινήσεις τύπου μοχλού στην περιοχή του κυνόδοντα.

Πόσες ώρες μέσα στη μέρα να φοράω τους νάρθηκες;

Οι νάρθηκες πρέπει να παραμένουν στο στόμα σας τουλάχιστον 20 ώρες, ιδανικά 22 ώρες. Αν και έχετε την άνεση να τους αφαιρείται όποτε θέλετε, μην μπαίνετε στον πειρασμό να το κάνετε για ασήμαντους λόγους. Πρακτικά μέσα στη μέρα αφαιρείτε τους νάρθηκες για να φάτε, καπνίσετε, πιείτε κάτι εκτός νερού και να πλύνετε το στόμα σας. Επίσης, έχετε την άνεση να παραμείνετε χωρίς τους νάρθηκες σε περίπτωση μιας ιδιαίτερης κοινωνικής περίστασης. Κατά τη διάρκεια της ημέρας και ανά τακτά διαστήματα (8-10 φορές) καλό είναι να σφίγγετε τα δόντια σας, ώστε ο νάρθηκας να εφαρμόζει καλύτερα.

Κάθε πότε αλλάζω νάρθηκες;

Συνήθως μετά από 2 βδομάδες  θα πάρετε τους επόμενους στη σειρά νάρθηκες. Βασική όμως προϋπόθεση για να γίνει αυτό είναι ο προηγούμενος νάρθηκας να έχει μετακινήσει τα δόντια στις προβλεπόμενες θέσεις. Πρακτικά αυτό σημαίνει να τον νιώθει ο ασθενής χαλαρό και ότι μπαίνει και βγαίνει άνετα. Είναι σημαντικό η μετάβαση στον επόμενο νάρθηκα να ελέγχεται από τον θεράποντα ορθοδοντικό, ο οποίος ανάλογα με το στάδιο της θεραπείας ίσως χρειαστεί να προβεί και σε ορισμένες ιατρικές πράξεις.

Πόσο διαρκεί η θεραπεία με νάρθηκες;

Η διάρκεια θεραπείας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Ενδεικτικά αναφέρονται η συνεργασία του ασθενούς, η σοβαρότητα της περίπτωσης και οι προσδοκίες του ασθενούς. Επειδή λοιπόν η διάρκεια της θεραπείας είναι πολυπαραγοντική, δεν μπορεί να  είναι η ίδια για όλους τους ασθενείς. Μετά από μελέτη και ανάλυση γίνεται εξατομικευμένα μια πρόβλεψη της διάρκειας θεραπείας.

Τι είναι οι προεξοχές ρητίνης και γιατί χρειάζονται κάποιες φορές;

Είναι μικρά εξογκώματα ρητίνης (λευκού εμφρακτικού υλικού), σαν κουμπάκια διαφόρων σχημάτων σε συγκεκριμένες θέσεις ορισμένων δοντιών ανάλογα με τις μετακινήσεις που πρόκειται να γίνουν. Αποτελούν ένα βοήθημα, ώστε οι δυνάμεις που ασκούνται από τον νάρθηκα να είναι πιο ελεγχόμενες, προβλέψιμες και αποδοτικές. Τοποθετούνται με τη βοήθεια ενός νάρθηκα σχεδιασμένου ειδικά για αυτό τον σκοπό και αφαιρούνται με τροχισμό. Και οι δυο αυτές διαδικασίες τοποθέτησης/αφαίρεσης είναι εντελώς ανώδυνες.

Πώς φροντίζω τους νάρθηκες και τι να προσέχω περισσότερο στην στοματική υγιεινή;

Οι νάρθηκες αφαιρούνται κατά τη διάρκεια των γευμάτων, τη λήψη ζεστών ροφημάτων, το κάπνισμα και το βούρτσισμα. Οι νάρθηκες που δεν φοριούνται φυλάσσονται σε ειδική θήκη που δίνεται στον ασθενή με την παράδοση του πρώτου νάρθηκα. Οι περισσότεροι νάρθηκες χάνονται, όταν τυλίγονται σε χαρτοπετσέτα στο φαγητό. Κρατήστε τους νάρθηκες μακριά από παιδιά, κατοικίδια και πηγές θερμότητας. Ιδανικά μετά από κάθε γεύμα πρέπει να πλένετε τα δόντια σας. Αν δεν έχετε χρόνο, μπορείτε να μασήσετε για λίγα λεπτά μια τσίχλα χωρίς ζάχαρη και να ξεπλύνετε το στόμα σας με άφθονο νερό. Κάθε βράδυ να καθαρίζετε το νάρθηκα με μια μαλακή οδοντόβουρτσα κάτω από τρεχούμενο κρύο νερό.

 Τι κάνω σε περίπτωση που χάσω ή σπάσει ο νάρθηκας;

Σε περίπτωση ανάγκης μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με την κλινική για οποιοδήποτε ζήτημα σας απασχολεί.  Αν χάσετε τον νάρθηκα ή διαπιστώσετε ότι έχει σπάσει (ραγίσει), μπορείτε να φορέσετε τον προηγούμενο νάρθηκα και να κλείσετε ραντεβού στην κλινική, ώστε να κατασκευαστεί καινούριος νάρθηκας. Μην πετάτε ποτέ παλαιότερους νάρθηκες! μπορεί να τους ξαναχρειαστείτε.

Μετά τη θεραπεία με τους νάρθηκες πώς διατηρείται το αποτέλεσμα;

Μετά από οποιαδήποτε ορθοδοντική θεραπεία τα δόντια χρειάζονται πάντα συγκράτηση.  Γενικά υπάρχουν 3 τύποι συγκράτησης: 1) η κινητή, 2) η ακίνητη και 3) ο συνδυασμός. Η κινητή συγκράτηση περιλαμβάνει μασελάκια/νάρθηκες που αφαιρούνται από τον ίδιο τον ασθενή. Η ακίνητη συγκράτηση επιτυγχάνεται με σύρματα που είναι μόνιμα κολλημένα στη γλωσσική επιφάνεια των προσθίων δοντιών. Ανάλογα με τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενούς άλλοτε είναι προτιμότερη η κινητή συγκράτηση κι άλλοτε η ακίνητη. Οι διαφανείς νάρθηκες συγκράτησης μοιάζουν με τους θεραπευτικούς νάρθηκες που είχαν χρησιμοποιηθεί σε όλη τη θεραπεία, όμως δεν είναι ίδιοι. Η βασική διαφορά είναι ότι οι νάρθηκες συγκράτησης δεν ασκούν καμία δύναμη, αλλά μόνο διατηρούν τα δόντια στις θέσεις τους  και γι’ αυτό το λόγο το υλικό κατασκευής και το πάχος τους διαφέρουν.

Άρθρο και οδηγίες από την Ορθοδοντικό της κλινικής ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ.