Τι είναι και πώς μεταδίδεται ο Ιός HPV στη στοματική κοιλότητα.

Τι είναι ο ιός HPV;

Πρόκειται για έναν ιό εξαιρετικά διαδεδομένο, με σχεδόν 200 στελέχη. Τα στελέχη του ιού HPV μπορούν να διαχωριστούν σε υψηλού και χαμηλού κινδύνου, με βάση την κλινική πρόγνωση των συσχετιζόμενων βλαβών και σύμφωνα με την καρκινογόνο δράση τους. Έτσι οι τύποι 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59 και 66 ταξινομήθηκαν από το International Agency for Research in Cancer (IARC) ως υψηλού κινδύνου ενώ οι 11, 42, 44, 53, 54, 62 ως χαμηλού κινδύνου.

Πώς μεταδίδεται ο HPV;

Ο ιός μεταδίδεται πολύ εύκολα μέσα από περιοχές μικροτραυματισμών ,κυρίως με τη σεξουαλική επαφή (συμπεριλαμβανομένης της στοματογεννητικής επαφής). Είναι επίσης πιθανόν η μετάδοση του ιού να συμβαίνει από τα πρώτα στάδια της ζωή του ανθρώπου, είτε κατά τη διάρκεια του τοκετού ή λόγω της στενής επαφής της μητέρας με το βρέφος. Επίσης μετά τη βρεφική ηλικία πραγματοποιείται μέσω αυτοενοφθαλμισμού από πάσχουσες περιοχές. Δεν εμφανίζει άμεσα σημεία και συμπτώματα και ο ακριβής χρόνος λοίμωξης συνήθως δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί. Ενώ η μετάδοση του ιού HPV στα γεννητικά όργανα έχει αποδειχθεί ότι πραγματοποιείται με τη σεξουαλική επαφή, στη στοματική κοιλότητα έχουν αναπτυχθεί ποικίλες θεωρίες.
Κατά πολλούς συγγραφείς η κύρια οδός μετάδοσης του ιού στους ενήλικες είναι η στοματογενετική επαφή. Η χρήση προφυλακτικού δεν προστατεύει από τη μετάδοση του ιού. Τα ποσοστά προφύλαξης κυμαίνονται από 0- 80%. Επιπλέον συχνά οι περισσότεροι θεωρούν πως η στοματογενητική επαφή είναι γενικά ασφαλής, οπότε η χρήση προφυλακτικού λανθασμένα δεν κρίνεται απαραίτητη, με αποτέλεσμα την εύκολη μετάδοση του HPV. Σε ότι αφορά τη μετάδοση μέσω του φιλιού, αυτή δεν μπορεί να αποκλειστεί. Τέλος, δε θα πρέπει να αποκλειστεί η έμμεση μετάδοση του ιού μεταξύ ατόμων που κάνουν χρήση marijuana. Η μετάδοση πραγματοποιείται από έναν φορέα του ιού όταν μοιράζεται το ναρκωτικό μέσω του καπνίσματος .

Με ποιες βλάβες του στόματος σχετίζεται ιός HPV;

Ο ιός HPV στο στόμα σχετίζεται με καλοήθεις βλάβες, όπως το θήλωμα, το κονδύλωμα και η μυρμηκιά, με προκαρκινικές βλάβες, όπως η λευκοπλακία και η ερυθροπλακία και με ένα ποσοστό ακανθοκυτταρικών καρκινωμάτων του στόματος.

Ποια η σχέση του ιού HPV με την ανάπτυξη καρκίνου στη στοματική κοιλότητα;

Τα στελέχη υψηλού κινδύνου του ιού έχουν σχετιστεί με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, του στοματοφάρυγγα, του πέους και του πρωκτού. Στην περιοχή του στοματοφάρυγγα κυρίως αναπτύσσεται καρκίνος (σχετιζόμενος με τον ιό) στις αμυγδαλές και περιαμυγδαλική χώρα, στο οπίσθιο τριτημόριο της γλώσσας και σπανιότερα στο στόμα. Η παρουσία του ιού δε σημαίνει αυτομάτως και την ανάπτυξη καρκίνου, αλλά αυτή εξαρτάται από το αν είναι η λοίμωξη επίμονη και από την ανοσολογική απάντηση του οργανισμού. Άτομα με πολλούς ερωτικούς συντρόφους και με μειωμένη ανοσολογική απάντηση (οροθετικοί, ανοσοκατεσταλμένοι, μεταμοσχευμένοι) βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο.

Υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με την ανάπτυξη καρκίνου στο στόμα, εκτός του ιού HPV;

Ναι, αυτοί είναι κυρίως το κάπνισμα, το αλκοόλ, η έκθεση σε ακτινοβολία και τον ήλιο, γενετικοί παράγοντες κά.

Πώς μπορώ να μάθω αν έχω προσβληθεί στο στόμα από τον ιό HPV;

Η βασικότερη μέθοδος είναι η κλινική εξέταση από τον ειδικό στοματολόγο, με ταυτόχρονη λήψη ιστορικού από τον ασθενή. Η κλινική εξέταση επιτρέπει την ανίχνευση καλοήθων , προκαρκινικών και κακοήθων βλαβών που σχετίζονται με τον ιό. Αν θεωρηθεί απαραίτητο, πραγματοποιείται βιοψία της βλάβης και αποστέλλεται το ιστοτεμάχιο για ιστολογική εξέταση και για έλεγχο παρουσίας του ιού και ανίχνευσης των υπαιτίων στελεχών. Σε υγιές στόμα, συνήθως δεν γίνεται ανίχνευση του ιού, γιατί δεν μπορεί να καθοριστεί αν η λοίμωξη είναι επιμένουσα, άρα και επικίνδυνη. Συχνά συστήνεται επανεξέταση σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Άρθρο και οδηγίες από την Στοματολόγο της κλινικής ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ.